Reisi ve Abdullahiyan’ın ölümü ardından İran’da beş günlük yas ilan edildi.
Reisi’nin cenaze töreni yarın gerçekleştirilecek ve önümüzdeki yedi gün boyunca ülkedeki kültürel faaliyetler iptal edildi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak görev yapan Muhammed Muhbir cumhurbaşkanı vekili olarak atandı; dışişleri bakan yardımcısı olan Bagheri Kani de dışişleri bakanı oldu.
Ülke liderleri taziye mesajları paylaştı. İran destekli gruplar Hizbullah, Hamas ve Husiler de İran halkına başsağlığı diledi.
Helikopter kazasının nedeni hâlâ belirsizliğini koruyor. Tahran’ın yakın müttefiki Rusya, yapılacak soruşturma için İran yönetimine yardım teklif etti.
Geçici Cumhurbaşkanı Muhbir, Tahran’da kabine toplantısı düzenledi. İran anayasasına göre önümüzdeki 50 gün içinde yeni seçimlerin yapılması gerekiyor.
Kaza nerede ve nasıl oldu?
Reisi, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Kız Kalesi ve Hüdafarin barajlarının açılışı için bir araya gelmişti.
Buradan Tebriz’e hareket eden konvoyda üç helikopter olduğu bildiriliyor.
Helikopterde Reisi’nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan da vardı.
İRNA Haber Ajansı, ülkenin dini lideri Ali Hamaney’in “Ülke yönetimde bir aksama yaşanmayacak” açıklamasını paylaştı.
İran medyasındaki haberlerde, Reisi’yi taşıyan helikoptere 12 saatten uzun süre ulaşılamadığı aktarıldı.
Pazartesi sabah yerel saatle 06.00 sularında kaza noktasının tespit edildiği açıklandı.
Önce kaza yerinde “yaşam belirtisi” olmadığı açıklandı, ardından İran devlet televizyonu Reisi ve beraberindekilerin hayatını kaybettiğini duyurdu.
Kazadan sonra ilk saatlerde Avrupa Komisyonu kriz yönetim merkezi, İran’ın Copernicus uydusu desteği için talepte bulunduğunu kaydetti.
İran devlet televizyonu kurtarma çalışmalarını aktarırken, kayıp devlet yetkilileri için dua edildiğini gösteren görüntüler de canlı yayında gösterildi.
İRNA Haber Ajansı, kurtarma görevlilerinden oluşan en az 40 timin aramalara katıldığını bildirdi.
Televizyonlarda henüz hava aydınlıkken yayımlanan görüntülerde arama yapılan bölgede görüş mesafesinin çok düşük olduğu görülüyordu.
Koşulların havadan arama yapmaya izin vermediği de bildirildi.
Türkiye Dışişleri arama çalışmalarına destek vermek için İranlı yetkililerle temasta olunduğunu duyurdu.
Bu kapsamda TSK’ya ait Akıncı İHA bölgeye sevk edildi, arama çalışmalarına katıldı.
Akıncı’nın bir ısı kaynağı tespit ettiği, koordinatların İran makamlarıyla paylaşıldığı duyuruldu.
Aliyev, yayımladığı açıklamada, helikopter kazası haberinden “büyük üzüntü” duyduğunu kaydetti.
İranlı liderler daha önce de helikopter kazaları yaşadı.
İran’ın eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ı taşıyan helikopter de 2013 yılında zorunlu iniş yapmıştı.
1980 yılında İran İslam Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı Bani Sadır da benzer bir kazadan kurtuldu.
Uluslararası tepkiler
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ülkesinde ulusal yas ilan etti.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada ölümlerden “derin üzüntü ve şok” duyduğunu ifade etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan taziye mesajında Türkiye’nin İran’ın yanında olduğunu vurguladı ve “gerekli her türlü desteği sağlamaya” hazır olduğunu söyledi.
Pazartesi günü kabine toplantısı sonrasında konuşan Erdoğan İran halkının acısını paylaşmak için bir günlük yas ilan edildiğini duyurdu.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Rusya’nın gerçek dostu” ve “olağanüstü siyasetçi” olarak tanımladığı Reisi’nin ölümünden duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Reuters’ın haberine göre Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ise Reisi’yi Çin halkının “iyi bir arkadaşı” olarak tanımladı, “trajik ölümünün İran halkı için büyük bir kayıp” olduğunu söyledi.
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel de başsağlığı mesajı paylaştı.
Hamas’ın resmi internet sitesinde yayımlanan açıklamada, grubun “kardeş İran halkıyla hüznü ve acıyı paylaştığı” ve İran’la “tam dayanışma içinde olduğu” belirtildi.
İran’ın desteklediği bir diğer örgüt olan Lübnan Hizbullah’ı da bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “Lübnan’daki Hizbullah en derin taziyelerini sunar” ifadesine yer verilirken, grubun Reisi’yi “uzun süredir yakından” tanıdığı ve onun “güçlü bir destekçi” ve “direniş hareketlerinin koruyucusu” olduğu ifade ediliyor.
